Lefke Avrupa Üniversitesi (LAÜ) Hukukta Gelişim ve Kariyer Kulübü tarafından “Yargıçlık / Savcılık Mesleğinde Güncel Gelişmeler”  konulu panel düzenlendi. Panelde, TC Hakimler ve Savcılar Kurulu Tetkik Hakimi Burak Gürtuğ Güney ve Lefke Avrupa Üniversitesi Hukuk Fakültesi İdare Hukuku Ana Bilim Dalı Öğretim Görevlisi Çağlar Burak Burtan sunum yaptılar.

Yargıçlık ve savcılık mesleğinde liyakat unsuru önemli

Burtan, yargıçlık ve savcılık mesleğinde güncel gelişmeler ışığında kamu personeli seçiminde aranan liyakat unsurunu layık olmak, hak etmek olarak tanımladı. Burtan, kamu personel yönetiminde görev alacak adayların seçiminde ehliyet, liyakat ve yeterlilik dışında hiçbir ayrım yapılamayacağını belirtti. Bu doğrultuda, kişilerin belli bir göreve atanırken, görevde ilerlerken, görevde yükselirken, hatta o görevin sona erdirilmesinde dahi liyakat ilkesinin arandığını belirten Burtan, böylelikle kamu hizmetlerinde çalışmakta olan kamu görevlilerinin etkin ve verimli bir şekilde çalışmalarının sağlanacağını ifade etti.

Burtan, liyakat ilkesinin tarihi gelişiminden de bahsederek, Amerika Birleşik Devletleri’nde 1883 yılında kabul edilen Pendleton Kanunu’nun, kamuda liyakat ilkesine geçişin ilk adımını oluşturduğunu dile getirdi. Liyakat sahibi memurların seçiminde uygun kaynaklardan ve nitelikli adaylar arasından tercih yapılmasının, aynı zamanda karakter ve davranış üstünlüğü ile dolu olan ve kamu yararı düşüncesi ile hareket eden kamu görevlilerinin mesleğe kabul edilmesini de sağlayacağını belirten Burtan, bilgili, becerili ve üstün karakterli kamu görevlilerinin sahip oldukları görev bilinci sayesinde de hukuka aykırı davranmayacaklarını, böylelikle de idarenin zararına yol açmayacaklarını vurguladı.

Hakimler çapraz yetki usulüne göre hem hukuk hem ceza mahkemelerindeki davalara bakabiliyor

Hakimlik ve savcılık mesleğine giriş ile ilgili genel bilgiler veren Güney, adayların sahip olması gereken niteliklerin 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanununun 8. maddesinde belirtildiğini söyleyerek, bu nitelikleri şöyle sıraladı: Türk vatandaşı olmak, giriş sınavının yapıldığı tarih itibarıyla otuz beş yaşını doldurmamış olmak, adli yargı adayları için; hukuk fakültesinden mezun olmak veya yabancı bir hukuk fakültesini bitirip de Türkiye’deki hukuk fakülteleri programlarına göre eksik kalan derslerden sınava girip başarı belgesi almış bulunmak, kamu haklarından yasaklı olmamak, askerlik durumu itibariyle askerlikle ilgisi bulunmamak veya muvazzaflık hizmetini yapmış yahut ertelenmiş veya yedeğe geçirilmiş olmak, yazılı yarışma sınavı ile mülakatta başarı göstermek, hakimlik ve savcılık mesleğine yakışmayacak tutum ve davranışlarda bulunmamış olmak.

Güney, yazılı sınav konularının genel yetenek ve genel kültür ile alan bilgisi bölümünden oluştuğunu ve sınavdan 70 alma zorunluluğunun ilgili KHK (Kanun Hükmünde Kararname) ile kaldırılarak, kontenjan sayısının 3 katına ulaşıncaya kadar adayların aldığı puanların sıralandığını ve sıralamaya girilmesi halinde mülakata hak kazanabileceğini ifade etti. Mülakatta aday adayının, muhakeme gücü, genel ve fiziki görünümü, davranış ve tepkilerin mesleğe uygunluğunun ve liyakati, yetenek ve kültürü gibi hususlara puan vermek suretiyle değerlendirildiğini belirten Güney, mülakat sonrası yazılı sınav puanının %70’i ve mülakat puanının %30’u alınarak puan belirlemesi yapıldığını ve en çok puan alandan başlamak üzere hazırlanan listede, açıklanan kadro kadar aday adayı, başarılı kabul edilerek hakimlik / savcılık stajına başlamaya hak kazandığını söyledi. Güney, staj süresinin kural olarak 2 yıl olup çıkarılan KHK ile  5 yıl süreyle 1 yıla indiğini ifade etti.

Güney, kural olarak her bölgede belli süreler çalışma zorunluluğu bulunduğunu, kadro sayısı bakımından mahkemelerde uzmanlaşmanın olmadığı ilçe adliyelerinde hakimlerin çapraz yetki usulüne göre hem hukuk hem ceza mahkemelerindeki davalara baktığını ifade etti. Güney, hakimlik ve savcılık mesleğini icra edenlerin sahip olması gereken değerleri Bangalor yargı etiği kuralları çerçevesinde bu değerleri bağımsızlık, tarafsızlık, doğruluk, dürüstlük, eşitlik, ehliyet ve liyakat olarak sıraladı.