Besin alerjileri anne karnında başlar

Lefke Avrupa Üniversitesi (LAÜ) Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Nazal Bardak, “Besin Alerjileri” konusunda bilgiler vererek, besin alerjilerinin bebeklik, çocukluk döneminden ve hatta anne karnından başlayarak görülebildiğine dikkat çekti.

Bağışıklık sisteminin normal şartlarda zararsız olan bir maddeyi, örneğin besin maddesini, yanlışlıkla zararlı bir madde olarak algıladığı zaman, besin alerjisinin ortaya çıktığını dile getiren Bardak, kişinin aynı besin maddesini daha sonra yediğinde, immun sistemin büyük miktarlarda kimyasal maddeler ve histamin salgıladığını, bu kimyasal maddelerin, solunum sistemi, sindirim sistemi, cilt ve kalp-dolaşım sistemlerini etkileyebilecek bir dizi alerjik reaksiyonu tetiklediğini belirtti.

Bardak, çocukluk çağında en sık besin alerjisine neden olan besinlerin inek sütü, yumurta, soya, buğday, yer fıstığı, fıstık, balık ve kabuklu deniz hayvanları iken; yetişkinlik döneminde de aynı besinlerin allerjiye neden olabileceğini ifade etti.

Besin reaksiyonlarının iki gruba ayrıldığını belirten Bardak, birinci grupta herhangi bir alerjenin ve savunma sisteminin aşırı reaksiyonunun söz konusu olmadığını, diğer mekanizmalarla oluşan, “besin intoleransı” olarak nitelendirilen grup olduğunu, ikinci grubun ise, immünolojik yani savunma sistemi aracılığıyla besinlere gösterilen aşırı duyarlılık ve reaksiyonlar olduğunu vurguladı.

Bardak: Besin etiketlerine dikkat edin

“Besin alerjisi farkındalığı ve besin alerjisinden kurtulmak için ne yapılmalıdır noktası en hassas nokta. Besin alerjisi tanısı aldıysanız, alerjik reaksiyon verdiğiniz besini hayatınızdan çıkarmanız gerekir” diyen Bardak, bu önlemin yanı sıra dikkat edilmesi gereken bazı püf noktalarının olduğunun da unutulmaması gerektiğini ifade ederek, “Bir diyetisyene danışın. Diyetisyeniniz, alerji oluşturduğunuz besinle ilgili bilgi vermekle kalmaz, aynı zamanda o besin beslenme planınızda olmadan da besin çeşitliliği sağlamanızda size yardımcı olur. Besin etiketlerine dikkat edin. Alerjik reaksiyon gösterdiğiniz besin sadece tek tüketildiğinde değil, başka bir besinin içinde yer aldığında da vücudunuzda aynı tepkiler oluşmasına neden olur. Bu nedenle; besin etiketlerini dikkatlice okuyup, alerjik olduğunuz besinin satın alacağınız besinin içinde yer alıp almadığını belirlemelisiniz. Etiket okumaktan vazgeçmeyin. Defalarca satın aldığınız bir ürün de olsa, her seferinde etiketi muhakkak gözden geçirmelisiniz. Çünkü besinin içeriği değiştirilmiş olabilir”  dedi.

Besin alerjilerinin belirtileri

Bardak, besin alerjilerin faklı işlevlerde veya organlarda bulgular verebildiğini söyleyerek, bu bulguları özetledi:

Deri: Kaşıntı, yanma, kızartı, ateş, üşüme, karıncalanma, terleme, ürtiker, su toplayarak kabarma, kırmızı lekeler, sivilcelerin oluşması.

Kulak burun boğaz: Burun tıkanıklığı, hapşırma, burun kaşıntısı, burnun devamlı akması. Boğazdan akıntı, boğazda ağrı, kuruluk veya gıcık, damaklarda kaşıntı, kuru öksürük. Kulaklarda çınlama, tıkanma, ağrı, orta derecede sağırlık, baş dönmesi ve dengesizliğin meydana gelmesi.

 Gözler: Görmede bulanıklık, gözlerde ağrı, sulanma, şaşılık, ışıklardan rahatsız olma, göz kapağında seğirme, kaşıntı, kızarma ve şişme gibi rahatsızlıkların ortaya çıkması.

Solunum: Nefes darlığı, hırıldama, öksürük, bronşlarda mukus oluşumu.

Kardiyovasküler: Kalpte çarpıntı, nabız hızının artması, düzensiz nabız, kızarma, solgunluk, ateş, üşüme, karıncalanma, ellerde kızarıklık veya morarma, bayılma, omurlarda ağrı meydana gelmesi.

Sindirim sistemi: Ağızda kuruluk, tükürük salınımında artma, pamukçuk oluşumu, dilde acılık, diş ağrısı, midede yanma, hazımsızlık, bulantı, kusma, yutmada zorluk, karında gurultu, ağrı, kramplar, ishal, rektumda kaşıntı veya yanma gibi rahatsızılıkların oluşması.

Kas iskelet sistemi: Yorgunluk, kas zayıflıkları, eklem ve kaslarda ağrı, gerginlik, göğüs ağrısı, sırt ağrısı, boyun kaslarında spazmların meydana gelmesi.

Sinir sistemi: Baş ağrısı, migren, devamlı uyku hali, sersemlik, yavaşlık, durgunluk, donukluk, keyifsizlik, ciddiyet, ağlama nöbetleri, gerginlik, anksiyete, hiperaktiflik, huzursuzluk, sinirlilik, konsantrasyon bozukluğu, gülme, kendini diğer insanlardan farklı hissetme, kelimeleri, isimleri ya da numaraları unutma, kekelemek gibi bir çok rahatsızlıkların oluşması.