Yücesoy: 5 Aralık günü çok özel bir gün

Lefke Avrupa Üniversitesi (LAÜ) Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Uluğ İlve Yücesoy, 5 Aralık Dünya Kadın Hakları Günü kapsamında açıklamalarda bulundu.

Yücesoy, Türkiye Cumhuriyeti’nde, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün önderliğinde kadın yurttaşlarının yasama organı (milletvekili) seçimlerinde seçme ve seçilme hakkını elde etmesinden dolayı dünya kadınlarına ithaf edilen 5 Aralık gününün çok özel bir gün olduğunu ifade etti. 1930’lu yılların koşullarında dünya kadınlarının önemli bir kısmının seçme ve seçilme hakkının olmadığından bahseden Yücesoy, bütün dünyaya örnek olan bir devrim ile Türk kadınına seçme ve seçilme hakkının verilmiş olmasının Türk milleti için ayrı bir öneme sahip olduğunu dile getirdi.

Yücesoy açıklamasının devamında şunları kaydetti: Kurtuluş Savaşı ve Cumhuriyet Devrimi sayesinde “Egemenliğin Kayıtsız Şartsız Ulusundur” ilkesini benimsemiş Türkiye Cumhuriyeti’nde kadın yurttaşların milletvekili seçimlerinde oy hakkının olmaması kabul dahi edilemez bir durumdu. Daha önceden verilmiş yerel seçimlerde seçme ve seçilme hakkı eksik kalmış bir haktı.  “Egemenlik Kayıtsız Şartsız Ulusundur” ilkesini gereğince ulusun üyesi kadın yurttaşlar için 1924 Anayasa’sında yapılan değişiklikle milletvekili seçimlerinde kadınlara seçme ve seçilme hakkı tanınmıştır. 1935 milletvekili seçimlerinde Türkiye Büyük Millet Meclisi ‘ne 18 kadın milletvekili seçilmiş ve Türkiye Cumhuriyeti kadın milletvekili sayısı ile Dünya’da ikinci ülke sırasına girmiştir.  Bu özel günde Dünya kadınlarına armağan edilmiş bu günün uluslararası kadın mücadelesinin tarihsel köklerini de hatırlamakta fayda vardır. Türk Kadını’nın seçme ve seçilme hakkını elde etmesi, kökünü 1789 İnsan Hakları ve Sivil haklar Bildirgesi, 1791 Kadın ve Kadın Yurttaş Hakları Bildirgesi’nde söze dökülen insan hakları, yurttaş hakları, kadın hakları mücadelesinden etkilenen Meşrutiyet Devrimi ile ortaya çıkan Osmanlı Kadınları’nın kadın hakları mücadelesi ve nihayetinde Kurtuluş Savaşı sonrası gerçekleşen Cumhuriyet Devrimi’nden almaktadır.

Yücesoy son olarak, 5 Aralık Dünya Kadın Hakları Günü ve Türk kadınına seçme ve seçilme hakkının tanınmasının yıl dönümünü kutlayarak, toplumun her alanında kadın haklarının korunmasının önemine vurgu yaptı.