Lefke Avrupa Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Öğretim Görevlisi Yrd. Doç. Dr. Tuba Günebak  “Gebelik Diyabeti” hakkında önemli bilgiler paylaşarak, gestasyonel diyabet (Gebelik Diyabeti) tedavisinde beslenmenin önemi üzerine açıklamalarda bulundu.

Gestasyonel diyabet gebelikte  24. hafta civarında ortaya çıkar

Gebelikte tanı alan diyabeti “gestasyonel diyabet” olarak tanımlayan Günebak, gestasyonel diyabet ile ilgili deyatlı bilgiler aktardı. “Gestasyonel diyabetin bilinen diyabet (şeker) hastalığından farkı gebeliğin sonunda iyileşebilir özellikte olmasıdır” diyen Günebak gebelikte fetüsün rahme tutunmasını kolaylaştıran bazı hormonların (prolaktin, progesteron, kortizol) insülin salınımını baskılayabildiğini, buna bağlı olarak azalan insülin salınımının anneyi diyabet benzeri bir tabloya sürükleyebildiğini belirtti. Günebak “Bu durum genellikle gebelikte  24. hafta civarında ortaya çıkar. Her 100 gebeden 7’sinde gözlenir. Gestasyonel diyabet tanısı şeker yüklemesi testi ile konur ve varlığı farkedilip kontrol altına alındığı sürece anne hiç sıkıntı yaşamaz. Ancak, tedavi edilmezse çeşitli komplikasyonlara yol açabilir. Tedavinin en önemli kısmı ise beslenme tedavisidir. Beslenme tedavisinde amaç anneyi sağlıklı besleyerek kan şekerini dengede tutmak ve gelişebilecek komplikasyonlardan korunmaktır” dedi.

Günebak, gestasyonel diyabet risk grublarını sıraladı

Günebak gebelik diyabeti risk grublarını; önceki gebeliğinde gestasyonel diyabet öyküsü olanlar, gebelik öncesinde insülin direnci ya da glukoz intoleransı tanısı olanlar, ailesinde Tip 2 diyabet tanısı olanlar, önceki gebeliğinde amnion sıvısı azaldığı için riskli diyabet öyküsü olanlar, iri bebek (doğum ağırlığı 4 kg’ın üzerinde) doğurmuş kadınlar, önceki ya da bu gebeliğinde 20 kg’ın üzerine ağırlık kazanmış olan kadınlar, açlık kan şekeri ölçümü 100 mg/dl’nin, tokluk kan şekeri ölçümü 140 mg/dl’nin üzerine çıkanlar, gebeliğe başlangıç ağırlığı yüksek olan kadınlar olarak açıkladı.

Günebak, gestasyonel diyabet tanısı almış bir kadına beslenme önerilerinde bulundu

• Sabah kahvaltısı, öğle yemeği ve akşam yemeği; üç ana öğün de kıymetli. Hiçbirini atlamayın. Her ana öğünde tabağınızdan her besin grubundan bir besin olmasına özen gösterin. Kahvaltıda; süt grubundan 1 su bardağı yarım yağlı süt veya 1 küçük kase yarım yağlı ya da probiyotik yoğurt, et grubundan pastörize beyaz peynir ve/veya yumurta, tahıl grubundan tam tahıllı ekmek ve/veya sade yulaf ezmesi, sebze-meyve grubundan iyi yıkanmış bir sebze ya da kabuklu meyve tüketebilirsiniz.
• Her 2 ile 2,5 saatte bir beslenmeye özen gösterin.
• Sabah ara öğününde 1 su bardağı yarım yağlı süt içmeye çalışın. İyi bir kalsiyum kaynağı olmasının yanında kan şekerinizin düzenlenmesine de yardımcı olur.
• Meyve porsiyonlarını kontrol altına alın. Meyve düşündüğünüz kadar masum değil. Üstelik yapısındaki karbonhidratın kan şekerinizi hızla yükseltebileceğini unutmayın. O yüzden, meyve yediğiniz ara öğünde yanında süt ya da süt ürünü tüketmeyi ihmal etmemenizi öneririm. Konserve meyve ise sakın almayın ve tüketmeyin.
• Gece uykusunda hormon seviyelerinde meydana gelen değişimlerden dolayı, sabah uyandığınızda, kan şekeri seviyenizin normalin dışında olduğunu görebilirsiniz. Endişeye kapılmayın. Yapmanız gereken kahvaltı öğününü ve gece ara öğününü asla atlamamaktır.
• Emin olun, ne kadar canınız çekse de, basit şeker içeren kekler, kurabiyeler hiç size uygun değil.
• Günlük beslenmenizde tam tahıllı ürünlere (tam tahıllı ekmek, bulgur, kara buğday, esmer makarna gibi), sebzelere, kurubaklagillere (yeşil mercimek, nohut gibi), yağlı tohumlara (ceviz, çiğ badem gibi) yer verin. Bu besinler sadece posa değil, aynı zamanda vitamin, mineral, iz element, antioksidant ve bazı koruyucu fitokimyasalların (bitkisel biyoaktif bileşenlerin) iyi kaynaklarıdır.
• Yapay tatlandırıcı kullanmayın.
• Doktorunuza da danışarak, hergün düzenli kan şekeri takibi yapın ve bir kayıt defteri tutun.
• Etiket bilgisi okuma alışkanlığı kazanın. Bir besinin üzerine “şekersiz” etiketi olmasına aldanmayın, etiketini inceleyin.

Günebak son olarak gestasyonel diyabet tanısı almış bir kadının beslenme tedavisine hemen başlaması gerekliliğine dikkat çekerek, beslenme önerisi alınacak kişinin mutlaka bir beslenme ve diyet uzmanı (diyetisyen) olmasına ve uzmanın bir üniversitenin Beslenme ve Diyetetik Bölümü’nden mezun olmuş olmasına dikkat edilmesi gerektiğini belirtti. “Diyetisyeniniz gün içinde ne kadar karbonhidrat tüketmeniz gerektiğini ve buna hangi besinlerden, nasıl bir düzen içinde ulaşmanız gerektiğini planlayacak ve hesaplayacaktır” diyen Günebak, bu sayede sağlıklı bir gebelik geçirmenin sağlanacağını dile getirdi.