Lefke Avrupa Üniversitesi (LAÜ) Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Öğretim Görevlisi Dr. Kamil Dağcılar “Besin Güvenliğinin Korunması İçin Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar” konusunda önemli bilgilendirmelerde bulundu.

“Yaşamın sürdürülebilmesi ve sağlığın korunması için yeterli ve dengeli beslenme gereklidir. Bu nedenle güvenli ve sağlıklı besine ulaşmak oldukça önemlidir. Güvenli besin, mikrobiyolojik açıdan temiz, besin değerini kaybetmemiş, fiziksel ve kimyasal olarak yapısı bozulmamış besinlerdir” diyen Dağcılar, dünyada beslenme ile ilişkili en temel sorunlardan birinin, güvenli besine ulaşma sıkıntısı olduğunu ve besin kaynaklı enfeksiyonların gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin en önemli halk sağlığı sorunları arasında yer aldığını belirtti.

“Günümüzde birçok insan sağlıklı yaşam için ihtiyaç duyduğu besine yeterli düzeyde ulaşamamakta ve her yıl yeterli besine ulaşamayan milyonlarca kişi açlığa bağlı hayatını kaybetmektedir. Gelişen teknolojiye bağlı oluşan çevre kirliliği, küreselleşme sürecinde değişen tüketim alışkanlıkları, eğitim ve gelir düzeyinin düşüklüğü, taşeronlaşma, gıda üretim birimlerinde gerekli fiziki yatırımların yapılamaması, yetersiz mevzuat, denetim uygulamalarının eksikliği ve nüfus artışı gibi nedenler besin güvenliği açısından risk oluşturmaktadır” diyen Dağcılar, besin güvenliğinin sağlanmasında temel ilke yiyecek ve içeceklerin üretiminden tüketim aşamasına kadar olan tüm aşamalarda besinin çeşitli kaynaklardan kirlenmesinin önlenmesi olduğunu söyledi.

Besinin güvenliğinin sağlanması açısından kişisel hijyen ve besin hijyeni oldukça önemli

Besinlerin temel olarak fiziksel, kimyasal ve biyolojik olmak üzere 3 farklı şekilde kirlenerek sağlığı tehdit edici unsurlar haline gelebilmekte olduğunu belirten Dağcılar, “Saç, tırnak, metal parçaları, kıymık, cam kırıkları ve vb. besin olmayan yabancı maddeler fiziksel kirlenmeye, tarım ilaçları, iyi durulanmayan kaplardan bulaşan deterjanlar, besin ambalajında kullanılan uygun olmayan renkli plastik malzemeler, önerilen düzeyin üzerinde kullanılan gıda katkı maddeleri kimyasal kirlenmeye, uygun saklama ve hijyenik koşulların sağlanmaması nedeniyle hızla üreyen mikroorganizmalar (küfler, parazitler, virüsler, bakteriler) ise biyolojik kirlenmeye neden olan etmenlerdir” dedi.

Fiziksel, kimyasal ve biyolojik kirlenmenin önlenmesi ve besinin güvenliğinin sağlanması açısından kişisel hijyen ve besin hijyeninin oldukça önemli olduğuna vurgu yapan Dağcılar,  besinlere mikroorganizma bulaştıran en önemli kaynaklardan birinin yemeği hazırlayan kişiler olduğunu ve bu nedenle yemek hazırlayan kişilerin kişisel temizliği oldukça önem vermesi gerektiğini ifade etti.

Dağcılar, kişisel hijyenin sağlanmasında dikkat edilmesi gereken noktaları şöyle sıraladı:

1-         Ağız, Burun ve Saçlar;

a.         Besinler hazırlanırken, pişirilirken ve tüketilirken ağız, burun ve saçlara dokunulmamalı

b.         Yemekler hazırlanırken sigara içilmemeli ve sakız çiğnenmemeli

c.         Öksürme ve hapşırmada gibi durumlarda oldukça dikkatli olunmalı, kağıt mendil kullanılmalı

d.         Yemeklerin tat kontrolleri yemeğin karıştırıldığı kaşık ile değil, ayrı bir kaşık ile yapılmalı

e.         Genel vücut temizliğine özen gösterilmeli

2-         Giysiler;

a.         Yiyecek ve içecek hazırlama aşamasında saç dökülmesine karşı önleyici tedbir alınmalı

b.         Yemek hazırlanırken mutlaka önlük kullanılmalı ve önlüklerin uygun aralıklarla temizliği sağlanmalı

3-         Eller;

a.         Eller her iş başlangıcında, çiğ besinler ellendikten sonra, tuvalet sonrasında, parayı elledikten sonra, kirli araç-gereç elledikten sonra, öksürüp hapşırdıktan sonra, çöpleri elledikten sonra, yemekleri servis etmeden önce mutlaka hijyenik bir şekilde yıkanmalı

b.         Yemek hazırlama sırasında oje, alyans, mücevherat kullanılmamalı

c.         Ellerde yara, kesik ve sıyrıklar var ise, besin hazırlama sırasında su geçirmeyen eldiven kullanılmalı.

Dağcılar besin hijyeninin sağlanmasında dikkat edilmesi gereken noktaları da şöyle aktardı:

1.         Satın alma;

a.         Besinler güvenilir yerlerden, satın alma ilkelerine uygun şekilde alınmalı.

2.         Besinlerin depolanması;

a.         Besinler uygun kaplarda/ ambalajlarda depolanmalı

b.         Uygun süre ve sıcaklıklarda depolanmalı

c.         Elektrik kesildiğinde elektrik gelene dek, buzdolabı ve dondurucunun kapağı açılmamalı

3.         Hazırlama ve Pişirme;

a.         Tüm taze meyve be sebzeler bol su ile iyice yıkanmalı

b.         Çiğ ve pişmiş besinler birbirinden ayrı hazırlama yüzeylerinde ve ayrı araç-gerçekler ile hazırlanmalı

c.         Pişirmede kullanılan araç gereçlerin temizliğinden emin olunmalı

4.         Servis;

a.         Servis için kullanılan araç gereçlerin (tabak, çatal, kaşık vb.) temizliğinden emin olunmalı

b.         Çizilmiş, çatlamış ya da kırık araç gereçler kullanılmamalı.