Lefke Avrupa Üniversitesi (LAÜ) Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Öğretim Üyesi Tıbbi Mikrobiyolog  Yrd. Doç. Dr. Yağmur Ekenoğlu Merdan Covid-19 ile ilgili güncel gelişmeleri değerlendirdi.

İlk olarak Çin’in Vuhan kentinde Aralık 2019’da ortaya çıkan ve 11 Mart 2020’de Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından pandemi olarak ilan edilen COVID-19 enfeksiyonuyla ilgili bir çok araştırmanın hız kesmeden devam etmekte oduğunu ifade eden Merdan, “Salgın devam ederken ‘kontrollü sosyal hayat’ mottosu ile insanlar hayatlarını COVID-19 ile yaşamaya yönelik değiştirmeye çalışırken, hastalığın etkeni SARS-CoV-2 virüsü de mutasyonlar sonucu değişiyor” dedi.  “Mutasyonlar sonucu oluşan bu genetik değişimler kimi zaman virüsün özelliklerinde değişimlere neden olmazken kimi zamansa bu değişimler virüsün özelliklerinde değişimlere neden olabiliyor” diyen Merdan, oluşabilecek bu değişimlerin salgında virüsün güç kaybetmesine ya da güç kazanmasına neden olabileceğine dikkat çekti.

Korona Virüste Bulaşmayı Artıran Mutasyon Keşfedildi

“Cell dergisinde yayınlanan bir araştırmada SARS-CoV-2 virüsünün Spike olarak adlandırılan virüsün hücreye girişinde rol oynayan ve birçok aşı ve ilaç çalışmaları içinde hedef olarak çalışılan proteinde gerçekleşen mutasyonlar araştırılmış.  Spike proteinindeki D614G olarak adlandırılan mutasyon daha önce var olan  D614 varyantının değişerek G614 varyantına dönüştürüyor. Çalışmada daha önce dünyada D614 baskın iken son bir ay içinde G614 varyantının tüm dünyaya yayıldığı ve dominant pandemik forma dönüştüğü bildiriliyor. Özellikle Avrupada G614 varyantının daha bulaşıcı olduğu anlaşılmış” diyen Merdan, araştırma sonuçlarının, G614 varyantının daha bulaşıcı olduğunu, ancak neyse ki, daha şiddetli bir COVID-19 formu ile ilişkili olmadığını düşündürmekte ve %70 civarında SARS-CoV-2 virüsünün G614 varyantı olduğu ve bu varyantın daha hafif enfeksiyona neden olabileceğinin düşünülmekte olduğunu belirtti.

Merdan mutasyonlar virüsün ya da insanların yararına olabilmekte

Merdan, “Bildiğimiz gibi mutasyonlar virüsün ya da insanların yararına olabilmekte. Olumlu bir mutasyon olduğunu düşünebilmemiz için yeni G614 varyantının daha bulaşıcı, fakat daha az öldürücü bir forma dönüşmüş olması gerekmektedir. Bazı araştırmacıların ileri sürdüğü gibi bu salgının virüsun mutasyonu ile bitecekse; ya daha bulaşıcı, ancak daha az öldüren bir forma ya da daha çok genç bireyleri etkileyen bir forma dönüşmesi gerek” dedi.

“Toplum bağışıklığının, virüs umduğumuz şekilde mutasyon geçirse bile, yakın zamanlarda oluşması pek mümkün görünmüyor. COVID-19 enfeksiyonuna karşı spesifik ilaç veya aşı geliştirilene kadar yine en önemli faktör korunmak. Uygulanan salgın tedbirleri sonucu vaka sayılarının ve ölüm oranlarının düştüğünü görüp gevşememek, kendimizi hem kendi sağlığımız hem de başkalarının sağlığı için korumaya devam etmemiz gerekmektedir” diyen Merdan sözlerine şöyle devam etti; Yaz aylarında sıcak ve güneşin etkisiyle artan vücut direnciyle birlikte asemptomatik; yani belirtisiz COVID-19 hastalarının artmakta ve hastaneye başvurmadıklarından tespit edilemediklerinden vaka sayısı toplumda var olan gerçek vaka sayısından düşük tespit ediliyor olabilir. Uygulanan salgın tedbirleri ile ölüm sayılarındaki düşüş aynı zamanda enfeksiyonun gün geçtikçe daha iyi anlaşılması ve artık daha iyi tedavi edilebilmesinden kaynaklanıyor.

Merdan, “Sonuç olarak salgın bitmedi, virüs hala aramızda. Normalleşmenin, açılımları başladığı bu günlerde tedbirsizlik virüsün daha da artmasına neden olacağından maske kullanımına, sosyal mesafeye ve başta el hijyeni olmak üzere temizliğe her zamankinden daha çok dikkat etmeliyiz” diyerek sözlerini tamamladı.